می دانم که بارها خوانده و شنیده اید که ریشه بسیاری از مشکلات خانوادگی و اجتماعی در ایران این است که جامعه ما در مرحله "گذار " از سنت به مدرنیته است. نمی دانیم آیا مدرن رفتار کردن خوب است یا نه. نمی دانیم آیا رها کردن روش های سنتی خوب است یا نه. بیشتر اوقات ما مدرن رفتار نمی کنیم، ولی از خود و دیگران توقعات سنتی داریم. این تضاد بین رفتار و توقعات ما، مشکلات زیادی در جامعه ایجاد کرده است.
در گذشته یک پسر یا مزرعه پدر را بیل می زند یا در حجره پدر کار می کرد. زنش هم در خانه پدرشوهر، اتاقی داشت و خدمت مادرشوهر و خواهرشوهر را می کرد. زن و شوهر از نظر مالی و اجتماعی به خانواده پسر وابسته بودند، پس طبیعی بود که پسر گوش به فرمان پدر باشد و همسرش گوش به فرمان مادرشوهر. یا پدرزن زیر بال و پر داماد را گرفته بود، کار و محلی برای سکونت به او داده بود، پس داماد گوش به فرمان پدرزن و مادرزن بود.
در جامعه مدرن، دختر و پسر از نظر مالی و فکری مستقل هستند و به خانواده های خود وابسته نمی باشند. احترامات بین زن و شوهر و خانواده های آنها به صورت دوطرفه است. دختر انتظار ندارد مادرش برای او سبزی قورمه سرخ کند و پسر انتظار ندارد پدرش به او کار و پول جیبی بدهد. دختر هر روز ناهار و شام خانه مادرش نیست و مادربزرگ مجبور نیست از نوه خود نگهداری کند. مادرزن انتظار حکومت در خانه دخترش را ندارد و مادرشوهر فکر نمی کند عروسش کارگر اوست. همه طرفین به یکدیگر احترام می گذارند و حد و مرز خود را می شناسند.
علت بالا رفتن آمار طلاق و کشمکش های بین زن و شوهر در ایران این است که نقش های سنتی تغییر کرده است و متعلق به گذشته است، ولی ما نمی دانیم که چگونه در دنیای امروز، رفتار درستی داشته باشیم. زمانه عوض شده است، ولی ما به رفتارهای قدیمی خود چسبیده ایم. مثل این است که وجود الکتریسیته و تاثیر آن را روی زندگی روزمره قبول نداشته باشیم و بگوییم با تاریک شدن هوا بخواب و با روشن شدن هوا بیدار شو. توصیه بیهوده ای که همه ما می دانیم در دنیای فعلی کاربرد ندارد. ما از طرفی می خواهیم خودمان برای زندگی خود تصمیم بگیریم و دوست نداریم والدین ما یا والدین همسرمان برای زندگی ما تعیین تکلیف کنند. از طرف دیگر بعضی از ما انتظار داریم والدین خودمان یا والدین همسرمان برای ما خانه بخرند و هزینه های ما را تقبل کنند.
دنیا تغییر کرده است، افکار و توقعات تغییر کرده است، ما هم باید رفتار خود را تغییر بدهیم تا بتوانیم با آرامش و خوشی زندگی کنیم. یادمان باشد اگر می خواهیم در جامعه آرمانی زندگی کنیم، اول باید خودمان آرمانی رفتار کنیم. اگر انتظار داریم دیگران خوب رفتار کنند، اول باید خودمان درست رفتار کنیم.
مهم ترین و اساسی ترین مطلب مدیریت زندگی مشترک در روزگار کنونی، درک منظومه زناشویی است. منظومه زناشویی چیست؟
ادامه دارد...
