اگر از اول امسال با ما همراه بودید تا به حال هفت عادت ارزشمند را کسب کردهاید:
- فروردین: سپاسگزاری روزانه
- اردیبهشت: پانزده دقیقه نرمش و ورزش روزانه
- خرداد: نوشتن برنامه فردا
- تیر: پانزده دقیقه کتاب خواندن روزانه
- مرداد: تغذیه سالم
- شهریور: یک ساعت خلوت با خود در هفته
- مهر: پاکسازی روح و بخشش سالی یکبار
حالا نوبت عادت خوب آبان ماه است. عادت خوب آبان ماه، انجام کار نیک است، آن هم روزانه. اگر تک تک ما عادت کنیم هر روز کار نیک انجام بدهیم، حال خوشتری خواهیم داشت، بجای اینکه از مردم طلبکار باشیم، خود را خادم و خدمتگذار میدانیم و جامعه شادتری خواهیم داشت.
ما مسلمان هستیم و در یک کشور اسلامی زندگی میکنیم، ولی مفهوم انجام کار نیک بدون چشمداشت برای جامعه، خیلی خوب برای ما جا نیفتاده است. در کانادا، ۹۰% مردم عضو یک ارگان خیریه و یا خدمات اجتماعی هستند. ولی در اینجا وقتی من به بعضی دوستان پیشنهاد میکنم: «برای جامعه کار نیک انجام بدهید» از من میپرسند: «یعنی چه؟ یعنی چه کار کنم؟» راستش بعضیها حتی میپرسند: «چرا باید کار نیک انجام بدهم؟ به من چه آشغالهای کوهستان را جمع کنم؟ به عیادت یتیمها و سالخوردگان بروم؟» البته کار نیک فقط پاکسازی طبیعت و دلجویی از یتیمها و پیران نیست، ولی حتی پرسش و اعتراض این دوستان هم جای تأمل دارد.
به همین دلیل ابتدا میخواهم توضیح بدهم کار نیک چیست؟ و چرا «هر روز، یک کار نیک» در درجه اول به نفع خود ماست؟
کار نیک، یعنی به صورت اتفاقی در حق یک آدم (یا حیوان یا گیاه) مهربانی کنید، بیآنکه انتظار پاداش یا حتی تشکر داشته باشید.
به همین دلیل کار نیک را برای آدمهای غریبه را انجام دهید و از آن مهمتر کار نیک را گهگاه انجام بدهید. اگر کار نیک را به طور منظم برای آشناها انجام بدهید، ممکن است انجام کار نیک، به صورت وظیفه شما در بیاید، آشناها، کم کم فراموش میکنند شما دارید کار نیک انجام میدهید، بلکه باور میکنند شما وظیفه دارید این خدمات انجام بدهید. اصلاً اعتنایی به کار نیک شما نمیکنند، فقط توقع دارند. بعلاوه شما هم از آنها انتظار جبران خواهید داشت. کم کم از خودتان میپرسید: «چرا همیشه من مهربانی میکنم؟ چرا آنها در حق من مهربانی نمیکنند؟»
معمولاً آدمهای مهربان و خجالتی، به اطرافیان خود خدمت رسانی میکنند. آنها تصور میکنند دارند کار نیک انجام میدهند، در حالیکه شاید دارند باج عاطفی میپردازند. شاید تلاش میکنند با خدمت کردن به اطرافیان، محبت و توجه آنها را جلب کنند. این افراد مهربان، پس از مدتی دچار احساس اجحاف میشوند، چون میبینند در مقابل محبت و خدماتی که انجام میدهند، نه تنها محبت و خدمتی دریافت نمیکنند که با توقعات بیجا هم روبرو شدهاند. به همین دلیل از انجام کار نیک منزجر میشوند. آدمهای خودخواه هم اصلاً حاضر نیستند برای کسی خدمتی انجام بدهند. آنها کلاً از زمین و زمان طلبکار هستند و انتظار دارند همه به آنها خدمت کنند.
بیاییم این حلقه عبث را بشکنیم. روزی یک کار نیک برای آدمی غریبه (یا حیوان یا گیاه) انجام بدهید. انجام این کار ممکن است فقط یک دقیقه طول بکشد، ولی قلب شما با انجام مهربانی بیدلیل، شاد میشود.
هر روز به جای اینکه دنبال عیب و ایراد و انتقاد باشید، از خود میپرسید: «امروز چطور میتوانم کار نیک انجام بدهم؟» بابت هر کار نیک ۱۰ امتیاز به خود اختصاص بدهید. وقتی ۱۰۰ امتیاز جمع کردید، یک جایزه به خودتان بدهید. یک جایزه کوچک و متناسب با جیبتان. پیشاهنگها را میشناسید؟ آنها موظف هستند هر روز یک کار نیک انجام بدهند تا بتوانند مدال بگیرند. شما هر روز یک کار نیک انجام بدهید تا امتیاز بگیرید.
وقتی بیدلیل مهربانی میکنیم و هر روز دنبال انجام خدمتی به مردم هستیم، مثبت اندیش میشویم، آرامش و شادی بیشتری تجربه میکنیم. حتی سالمتر خواهیم بود. تحقیقات بیست ساله دکتر لیوبومیرسکی و دکتر هامیلتون نشان داده است، با انجام کار نیک و مهربانی بیدلیل، هورمون اکسی توسین در خون ما بالاتر میرود. اکسی توسین، عروق را گشادتر میکند، فشارخون را پایین میآورد و به ما قلب و عروق سالمتری میدهید.
از تمام حرفهای بالا نتیجه میگیریم: هر روز یک کار نیک، اضطراب را کاهش میدهد، فشار خون را پایین میآورد و قلب شما را شاد میکند. ثوات اخروی که جای خود دارد.
برای انجام کار نیک، لازم نیست کارهای محیرالعقول انجام بدهید. کار نیک میتواند کارهای بسیار سادهای باشد که قلب دیگران را شاد کند، لبخند روی لب مردم بیاورد و زندگی را برای آنها سادهتر میکند. اینها مثالهایی از کار نیک هستند:
- 1- به غریبهها لبخند بزنید، بویژه اگر خسته و درمانده هستند.
- 2- در اتوبوس و مترو صندلی خود را به افراد مسن، خانمهای باردار و یا بچه بغل بدهید.
- 3- به یک غریبه یک شاخه گل بدهید. افراد مسن از این کار شما حسابی کیف میکنند.
- 4- برای حمل بار سنگین یک غریبه کمک کنید. البته به کمر خودتان رحم کنید و از او اجازه بگیرید. قرار نیست به خاطر انجام کار نیک، کمردرد بگیرید و یا مردم را از دزدی بترسانید.
- 5- از آدمها تعریف کنید. وارد مغازه میشوید، از تمیزی مغازه تعریف کنید، کارمندی کار شما را راه میاندازد، از لباس او تعریف کنید.
- 6- از آدمها برای انجام کارهایی که وظیفهشان هست، تشکر کنید. از فروشنده بلیت مترو تشکر کنید، از پیشخدمت رستوران تشکر کنید، از راننده تاکسی تشکر کنید. موقع تشکر کردن به چشمهای آنها نگاه کنید و دلیل تشکر را بگویید. یک متشکرم خشک و خالی، اثر چندانی روی قلب کسی نمیگذارد.
- 7- در اینستاگرام و وبلاگها، از نویسنده پست تشکر کنید.
- 8- یک ایمیل یا نامه تشکر برای مجلهای که برای شما مفید است، بنویسید.
- 9- برای همکاران خود، خوراکی ببرید. این کار را گهگاه انجام بدهید. سالی دو سه بار، وگرنه توقع از طرف آنها و احساس اجحاف از طرف شما ایجاد میشود.
- 10- اگر کسی تازه صاحب فرزند شده، از او بپرسید: کمک میخواهد؟ مثلاً سر راه برای او خریدی انجام بدهید.
- 11- کتابهای خوب را به دوستان خود هدیه بدهید.
- 12- به مؤسسات خیریه کمک مالی کنید.
- 13- به درخت جلوی خانهتان آب بدهید.
- 14- برای گربههای محله، غذا بگذارید.
- 15- در را برای نفر بعدی که میخواهد رد شود، نگه دارید. در را توی صورتش ول نکنید!
- 16- اگر یک نفر خیلی عجله دارد، از سر راهش کنار بروید تا بتواند سریعتر به مقصدش برسد.
- 17- افراد مجرد را به یکدیگر معرفی کنید.
- 18- اگر کسی از رویاهایش برای شما میگوید، با دقت گوش کنید و او را تشویق کنید.
- 19- لباسها و وسایل اضافی خود را اهدا کنید.
- 20- به آشناها بگویید: امروز چه خوشگل شدی! چه پوست شفافی پیدا کردی! به نظرم لاغرتر و خوش هیکلتر شدی!
- 21- به رئیس خود بگویید چقدر از کار کردن برای او خوشحال هستید و چه مهارتهای خوبی را در کنار او آموختهاید.
- 22- اگر کسی جوک میگوید، بخندید! خنداندن شما نباید کار حضرت فیل باشد.
- 23- خودکارتان را به مردم قرض بدهید.
- 24- اگر کسی آدرس میخواهد، با حوصله پاسخ بدهید. اگر او گم شده است، او را نجات بدهید.
- 25- سر صحبت را با یک غریبه باز کنید. معمولاً خانمها و آقایان مسن خیلی دوست دارند حرف بزنند. ده دقیقه پای صحبت آنها بنشیند و با محبت گوش کنید.
- 26- یک کتاب یا مجله خوب را روی نیمکت پارک یا صندلی مترو و اتوبوس جا بگذارید.
- 27- در اتوبوس، مترو و تاکسی با سایر مسافرین محترم و دوستانه باشید.
- 28- اگر وسیلهای از دست کسی افتاد، دولا شوید و آن را برایش بردارید.
- 29- وقتی دیگران پشت سر شخصی غیبت میکنند، شما کسی باشید که در مورد آن شخص مطلب خوبی میگویید.
- 30- سخاوتمندانه انعام بدهید.
اینها سی نمونه ساده کار نیک است. این ماه، قرار است هر روز یک کار نیک انجام بدهید و در تقویم خود یادداشت کنید. آیا حاضر هستید نیکی را در جهان گسترش بدهید؟ اگر حاضر هستید نیکی را در جهان گسترش بدهید، زیر این پست بنویسید: بله! حاضرم!