برای شما هم اتفاق افتاده است که آهنگی را بشنوید، عطری را ببویید و یا فیلمی را ببینید و وقتی که تمام می‌شود در دلتان بگویید که ای کاش فلان سال وقتی که بیست ساله بودم آن را می‌دیدم و یا این آهنگ گوش می‌دادم چون آنچه که در بیست سالگی به دنبال آن بودم همان تاثیری است که امروز این اثر هنری بر روی من داشته است.
من با خواندن کتاب کوچک و لاغر «مهارت‌های موفقیت نوجوانان» که البته از سر کنجکاوی برای خواهرزاده نوجوانم خریده وخوانده‌ام، دریافتم که ای کاش وقتی 16 و یا 17 ساله بودم و روحم را به در و دیوار می‌زدم این کتاب را خوانده بودم. کتاب لاغری که چاد فاستر تنیسور ناموفق آمریکایی، طراح زمین‌های بازی فروشگاه‌های مک‌دونالد از لاستیک‌های بازیافتی و کارآفرین برتری که از 19 سالگی دستش در جیب خودش بوده برای نوجوانان نوشته است. هر چند اکنون چاد فاستر به عنوان مربی مهارت‌های موفقیت برای نوجوانان در مدارس آمریکا بسیار معروف شده است.
چاد نه به سبک معلم‌های مدرسه ما که پشت سر هم فقط می‌گویند شما باید خوب باشید تا موفق شوید اما چگونگی‌اش برای خودشان هم معماست، راه‌های ساده، عملی و واقعی موفقیت را برای یک نوجوان و ورود به دنیای واقعی ترسیم می‌کند، چگونه ؟ از همان راهی که خودش در روزگار نوجوانی یک روز آمده و به پدرش گفته است که نمی‌خواهد به کالج برود و شغل اجدادی‌شان یعنی وکالت را ادامه دهد. طبیعی است که پسر‌بچه‌ای که می‌خواهد بر خلاف جریان مرسوم شنا کند باید خودش یاد بگیرد چگونه وارد این دنیای واقعی شود. چاد خودش از روش آزمون و خطا برای رسیدن به موفقیت یاد می‌کند.
نویسنده در سه بخش کتاب با عناوین "مهارت‌های موفقیت"، "آینده" ، "یا آن را به کار گیرید یا کنار بگذارید" سعی می‌کند در قالب تجربه‌های زیسته زندگی خود و در درس‌هایی کوتاه نوجوانان را برای دست‌یابی به موفقیت آماده کند. چرا که در مدارس همواره به نوجوانان آموزش داده می شود اما برای رسیدن به موفقیت تنها آموزش کافی نیست و آمادگی نیز لازم است! کاری که فاستر می‌کند در واقع آموزش همین مهارت‌ها و روش‌های کسب این آمادگی است.
کتاب با مقدمه‌ای جذاب از رویاهای فاستر در نوجوانی آغاز می‌شود، از ماجرای خرید ساعت رولکس گران قیمتی در 18 سالگی و واکنش دیوانه‌وار پدر او. از فاصله‌ای که او در نوجوانی میان خودش، رویاهایش و خانواده احساس می‌کرد آغاز می‌شود، در واقع کتاب چاد از رویا و فاصله آن با دنیای واقعی بزرگسالان آغاز می‌شود اما متن کتاب همواره مسیر موفقیت چاد را از خلال به یادآوری خاطرات تلخ و شیرین اما واقعی او برای ما ترسیم می‌کند. چاد در این کتاب بی‌آنکه اصلا بفهمید درباره هدف زندگی، برنامه‌ریزی، پی‌ریزی یک شغل، لزوم ارتباطات با دوستان و خانواده، شناخت استعدادهای درونی، کار نیمه وقت در نوجوانی و البته درباره روش‌های کسب پول صحبت می‌کند. اینها همه مهارت‌هایی است که در مداراس اصلا به آن پرداخته نمی‌شود اما چاد به زیرکی طنز آن را برای ما شرح می‌دهد. و آنقدر جذب بیان موجز و زیبای چاد در انتقال مطالب می‌شوید که اصلا نمی فهمید کی 126 صفحه را در چند ساعت تمام کرده‌اید.
مثلا آنجا که می‌گوید :
" خطاب به نوجوانان در هر جا که هستند
شما در دنیایی پا گذاشته‌اید که به گونه‌ای افتضاح است. شاید این مساله، نتیجه نااگاهی، حرص و طمع یا حماقت باشد. فکر می‌کنم هریک از اینها تا حدودی در آن دخالت دارند. نسل شما با میزان بهت‌آوری از طلاق، خشونت‌های هولناک در مدارس، آشفتگی محیط و بحران مراقبت‌های بهداشتی روبرو است. شما راجع به هیچ کدام از این مشکلات سوالی نمی‌کنید و اگر هم بخواهید در این زمینه‌ها سوال کنید، کسی از تقاضای شما ناراحت نمی‌شود. متاسفانه قبل از شما همه این مسائل وجود داشته‌اند. شاید به نظر عادلانه نیاید، اما مطمئنم که شما می‌دانید زندگی همیشه عادلانه نیست و به این سادگی هم نیست. همیشه چیزهایی وجود دارند که برای به دست آوردن آنها باید به رقابت بپردازید و موانعی هستند که باید بر آنها پیروز شوید. احساس فطری من این است که نسل شما با چالش‌هایی دست و پنجه نرم می‌کند و بر موانع پیروز می‌شود. چون نسل شما نسل ناآگاهی، حرص و طمع یا نسل حماقت نیست. من معتقدم که نسل شما دنیا را تثبیت می‌کند و نسل آینده از شما تشکر خواهد کرد." ( فاستر،1387: 126)
این قسمت از کتاب را که می‌خوانم بر خلاف روحیه امیدوار چادفاستر، با ناامیدی به تن سفید کاغذ نگاه می‌کنم و افسوس می‌خورم برای دو چیز. اینکه چرا کتاب را یک نفس قورت دادم و مثل یک بستنی زعفرانی در ظهر گرم تابستانی آن را آرام آرام لیس نزدم و لذت نبردم و افسوس بزرگتر اینکه چرا من در نوجوانی چنین کتابی را نیافتم و نخواندم تا زندگی‌ام تغییر کند. اصلا چرا حالا من یک نوجوان نیستم تا با شوق، ترس و اراده زندگی در پیش رویم را بسازم؟
افسانه کامران
پی نوشت:
- امیدوارم با خریدن این کتاب و هدیه دادن و یا حتی معرفی آن به نوجوانان دور و بر خودمان بتوانیم اندکی از هراس آنان را از رویا رویی با جهان واقعی کم کنیم و این وسط شاید مثل من هم ناخنکی به کتاب بزنید و لذت ببرید از خواندن کتابی خوب برای نوجوانان.
- اطلاعات کتاب‌شناختی: مهارت‌های موفقیت نوجوانان، چاد فاستر، ترجمه لادن شریعت زاده جنیدی، سال 1387، انتشارات رشد، قیمت 5500 تومان.
- برای اطلاعات بیشتر درباره چاد فاستر و دیدن ویدیوهای او می‌توانید به وب سایت او مراجعه کنید.
پی نوشت گیس گلابتون: وقتی این یادداشت کوتاه از طرف دوست عزیزم به دستم رسید، از او خواستم کتاب را برایم ارسال کند. من کتاب یا کلاسی را بدون آنکه خودم امتحان کنم، به کسی توصیه نمی‌کنم. او زحمت کشید و کتاب را برایم پست کرد. کتاب خوبی است. نکات انقلابی و بسیار متفاوت از چیزی که پدر و مادرتان به شما دستور می‌دهند، برای شما دارد.
خوشحالم من تنها آدم بزرگی نیستم که این قبیل توصیه‌ها را برای نوجوانان دارم. خوشحالم که بقیه آدم بزرگ‌ها را هم دارند می‌فهمند توصیه‌هایی که در حال حاضر به زور به کله بچه‌ها فرو می‌شود، دیگر کارآمد نیست. خوشحالم:)
نظر شخصی من در مورد کتاب این است: کتاب، مطالب بسیار خوبی دارد، ولی مثال‌هایش برای بچه‌های ایرانی چندان قابل درک نیست و با کلامی پرشور نوشته نشده است. ولی حرف‌هایش جواهر است.
